Stosujesz oregano? To świetnie - poznaj jego prozdrowotne właściwości

Myśląc o oregano widzisz pizzę, spaghetti, aromatyczną zapiekankę i porządną porcję mięsa? Ślinka leci Ci na samą myśl o daniu przygotowanym i przyprawionym w stylu śródziemnomorskim? Oregano gości w naszych domach jako przyprawa, nadająca potrawom intensywny zapach i smak. Roślina ta dobrze przyjęła się w naszej kuchni, jednak stosowanie oregano tylko jako przyprawę lub w mieszance przypraw znacznie ogranicza jego prozdrowotne właściwości.

Powrót do korzeni

Lebiodka pospolita (oregano) to roślina wieloletnia występująca powszechnie w Europie, Azji i Afryce Północnej. Niewielkie wymagania glebowe i wodne sprawiają, że jest z powodzeniem uprawiana w Polsce.

Jeśli uprawiasz oregano w doniczce i zapomnisz o podlewaniu - nie martw się, ponieważ najlepiej czuje się w glebach umiarkowanie suchych.

Starożytni Grecy i Rzymianie wykorzystywali lebiodkę jako środek leczniczy w biegunkach, problemach skórnych, bólach stawowych i mięśniowych. Skupiając się na korzennym, charakterystycznym aromacie zapominamy o prozdrowotnym działaniu oregano, a roślina ta już w starożytności stosowana była jako środek przeciwzapalny, przeciwbólowy, rozkurczowy, przeciwgrzybiczny, przeciwdrobnoustrojowy, przeciwpasożytniczy, wspomagający trawienie i układ odpornościowy, niwelujący problemy skórne.

Lecznicze właściwości wynikają ze znajdujących się w liściach oregano olejków, będących bogactwem flawonoidów oraz substancji odżywczych (potas, wapń, cynk, żelazo, magnez, witaminę C, K, witaminy z grupy B). Obecnie na rynku istnieje sporo naturalnych produktów aptecznych zawierających w swym składzie lebiodkę, dzięki czemu jej drogocenne działanie, odkryte w czasach archaicznych możemy wykorzystywać w walce z dotykającymi nas problemami zdrowotnymi.

Sekret tkwi w oleju

Liście oregano, będące surowcem leczniczym tej rośliny zawierają do 3% olejków, bogatych w fenole, głównie karwakrol i tymol (nawet do 60%) i to im przywiązuje się najwięcej właściwości leczniczych. Karwakrol to bardzo silny antyoksydant, hamuje powstawanie wolnych rodników w organizmie. Ich nadmiar prowadzi do szybszego starzenia się oraz zwiększa ryzyko wystąpienia wielu chorób, m.in. chorób układu krążenia, chorób neurodegeneracyjnych, nowotworów, chorób skóry, chorób stawów - w tym reumatoidalnego zapalenia stawów.

W chorobach skóry, stawów, a także w nowotworach, czyli chorobach przebiegających z przewlekłym stanem zapalnym obserwuje się wzrost wolnych rodników. Zastosowanie olejku z oregano, zarówno zewnętrznie jak i wewnętrznie przynosi oczekiwane działanie lecznicze ze względu na dwukierunkowe działanie: antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Karwakrol ma również udowodnione działanie w zwalczaniu wirusa opryszczki. Drugi z cennych składników, tymol dzięki działaniu przeciwbakteryjnemu, przeciwgrzybicznemu, przeciwrobaczemu i przeciwzapalnemu znalazł zastosowanie w zwalczaniu infekcji jamy ustnej i chorób skórnych, którym towarzyszą wypryski i świąd.

Umiar - strażnik zdrowia

Stosując preparaty z oregano należy pamiętać, że jak każde zioło, również ta roślina nie jest pozbawiona działań niepożądanych. Najczęściej występującym skutkiem ubocznym jest reakcja alergiczna, zarówno po podaniu doustnym jak i bezpośrednio na skórę. Może wystąpić także podrażnienie przewodu pokarmowego. Długotrwałe doustne stosowanie suplementów z oregano nie jest wskazane u osób z niskim poziomem żelaza, ze względu na zmniejszanie przez oregano przyswajalności tego pierwiastka. Sposobem na ograniczenie reakcji alergicznych i podrażnień jest rozcieńczanie oleju wodą, olejem spożywczym lub oliwą z oliwek.

Postaw na jakość

W jakiej postaci stosować oregano? Na rynku dostępne są suplementy diety doustne w formie kropli, oleju i kapsułek oraz preparaty stosowane na skórę: maści, kremy, szampony. Pamiętajmy, że suplementy diety to produkty, które nie są przebadane pod względem ich składu, a producent jedynie deklaruje określoną zawartość danej substancji. Jak więc wybrać odpowiedni preparat? (Czym kierować się przy wyborze suplementów, czytaj tutaj).

1. Sprawdź skład - naturalnie nie zawsze oznacza naturalnie! Dobry olej powinien mieć 2 składniki: oliwę lub olej nierafinowany jako nośnik i olej z oregano, unikaj preparatów, do których dodano przeciwutleniacze czy stabilizatory. Olej rafinowany w składzie to zdecydowanie red flag!
2. Suplementy w postaci kapsułek wymagają większej ilości substancji dodatkowych, czytaj skład i sprawdzaj poszczególne składniki. Może się okazać, że to substancje dodatkowe, a nie substancja czynna powodują nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
3. Nie przekraczaj dawek zalecanych przez producenta. Zwróć uwagę, czy preparat należy rozcieńczyć (olejem lub oliwą), czy używać stężony.
4. Sporządź olej samodzielnie. Nie jest to trudne i czasochłonne. Surowiec zbieramy na początku kwitnienia rośliny. Można też skorzystać z ziół dostępnych w aptekach i sklepach zielarskich. Unikniesz w ten sposób produktu, który tylko olej udaje.
5. Kiedy już wybierzesz odpowiedni preparat, przechowuj go właściwie: formę płynną w ciemnej butelce, w miejscu zacienionym. Kapsułki również chroń przed promieniami słonecznymi i zawsze szczelnie zamykaj opakowanie.

Lebiodka pospolita, znana w Polsce jako oregano ma wiele działań wpływających pozytywnie na nasze zdrowie. Prozdrowotne działanie wynika z bogactwa składników mineralnych. Ze względu na działanie przeciwbakteryjne oregano nazywane jest naturalnym antybiotykiem. Należy jednak pamiętać, że jak każde zioło, oregano może mieć również negatywny wpływ na nasze zdrowie. (Jakie zioła stosować w przypadku stanu zapalnego, czytaj tutaj). Podrażnienia skóry oraz układu pokarmowego świadczą o nadwrażliwości na składniki aktywne zawarte w tej roślinie.

Odpowiednio dobrana dawka przyjmowanego preparatu oraz określony czas stosowania pomogą wyeliminować niepożądane skutki uboczne, a dobroczynna moc tego powszechnie występującego zioła zostanie w pełni wykorzystana.