12 wrz 2022
4 minut(y) czytania
Jeśli Twoje doświadczenie z suplementami zaczyna się i kończy na multiwitaminie, lub już coś o nich czytałaś ale nadal nie wiesz, w którym kościele dzwoni, ten artykuł jest zdecydowanie dla Ciebie.
W ciągu ostatnich kilku lat rynek suplementów zapełnił się tysiącami nowych produktów i nazw, a “niezbędne witaminy” możesz kupić już wszędzie od kiosku przez dyskont spożywczy, aż po internet i aptekę. Najprawdopodobniej otrzymałaś już reklamy spersonalizowanych opakowań na podstawie tego, co wyszukujesz w Google.
Może myślisz o dodaniu kilku z nich do swojej codziennej rutyny, a może lekarz bądź dietetyk zalecił Ci je na podstawie wykonanych badań. Zanim rozpoczniesz swoją przygodę z suplementami, przeczytaj wszystko, co musisz wiedzieć o tym, jak mogą one wpływać na Twoje zdrowie.
Witaminy są kluczowe dla prawidłowej funkcji komórek, ich wzrostu i rozwoju (wit. A D E K i B).
Suplementy z kolei, zawierają szerszy zakres dodatków żywieniowych i oferują więcej niż tylko witaminy. W skrócie - wszystkie witaminy to suplementy, ale nie wszystkie suplementy to witaminy.
Suplementy diety mogą zawierać nie tylko witaminy, ale również minerały, makro- i mikroelementy, tłuszcze, enzymy czy ekstrakty roślinne - czyli wszystko to, co uzupełnia dietę w substancje, których brakuje organizmowi do prawidłowego funkcjonowania.
Wiele osób przyjmuje suplementy, aby dodać sobie energii, poprawić kondycję włosów, skóry i paznokci, poprawić funkcjonowanie układu odpornościowego, jakość snu czy gospodarkę hormonalną. Weganie i wegetarianie mogą być zainteresowani przyjmowaniem witaminy B12 i żelaza, które występują w produktach mięsnych i odzwierzęcych.
Producenci prześcigają się w wypuszczaniu na rynek coraz to nowych suplementów - ich dopuszczenie do handlu jest łatwiejsze niż np. leków. Nie muszą przechodzić aż tylu badań zanim trafią na sklepowe półki.
Przede wszystkim zadbaj o pełnowartościową dietę. (Przeczytaj o wartościowej diecie przeciwzapalnej, tutaj). Suplementy mogą być jedynie jej uzupełnieniem. Następnie wykonaj badania krwi. Badania „starting point”, aby określić jakie suplementy mogą być Ci potrzebne to: wit. B, wit. D3, żelazo, ferrytyna, cynk, selen, magnez. Dla pacjentów z problemami trawiennymi badaniu poddawane są próbki kału, co pozwala określić jakich pro- i prebiotyków potrzebujesz.
Zdrowo się odżywiasz, wykonałaś badania, ale… co dalej? Zapewne nadal czujesz się przytłoczona ilością dostępnych produktów na rynku.
1. Zbadaj jakość
Aby dopuścić suplementy do obrotu producent nie musi przeprowadzać tak dokładnych i szczegółowych badań, jak w przypadku leków. Dlatego warto szukać suplementów testowanych przez 3P Third-Party Testing - niezależne laboratorium testowe oferujące bezstronne testy analityczne lub spełniających europejskie standardy produkcji i magazynowanie GMP oraz HACCP. Takie certyfikaty dają pewność, że suplementy które przyjmujesz są wolne od zanieczyszczeń, jak np. metale ciężkie i zawierają jedynie substancje opisane w składzie. Staraj się unikać suplementów sprzedawanych w zwykłych marketach i kieruj się raczej do specjalistycznych sklepów bądź aptek.
2. Bądź świadoma dziennej dawki
Dobrze jest podążać za etykietą suplementu, jednak Twój lekarz będzie wiedział czy powinnaś przyjmować więcej czy mniej danej substancji. Niektóre witaminy (jak np. te rozpuszczalne w tłuszczach - wit.A, D, E, K) mogą gromadzić się w organizmie i być dla niego toksyczne. Ponadto, z czasem będziesz mogła zmniejszać dawkę. Regularne badania laboratoryjne pozwalają określić czy substancje są przyswajane w odpowiednich ilościach.
3. Rozważ czas ich przyjmowania
Niektóre suplementy, jak np. cynk powinnaś przyjmować podczas posiłku, aby nie podrażnić swojego układu trawiennego. Sprawdź na ulotce czy lepiej przyjmować konkretne suplementy przed, z czy po posiłku. Jeśli jest ich więcej, skonsultuj to ze swoim lekarzem.
4. Zwróć uwagę na skutki uboczne
Jeśli zauważysz jakiekolwiek objawy, jak np. ekstremalne zmęczenie, bóle głowy, wzdęcia, biegunki lub zaparcia, powinnaś skonsultować to ze swoim lekarzem i ewentualnie odstawić suplementy. Pacjenci przyjmujący suplementy wpływające na florę bakteryjną, mogą początkowo odczuwać pogorszenie związane z wymarciem mikroorganizmów i uwolnieniem się endotoksyn. Twój układ odpornościowy reaguje na to biegunką, nudnościami czy rozdrażnieniem.
5. Poznaj swoje przeciwwskazania
Niektóre suplementy mogą wchodzić w interakcje z konkretnymi lekami.
6. Skonsultuj się z lekarzem
Porozmawiaj nie tylko na temat dziennej dawki oraz interakcji, ale poznaj również różne formy konkretnych substancji odżywczych. Magnezu, żelaza czy wit. z grupy B. Różne formy różnie się wchłaniają i mogą inaczej oddziaływać na organizm.
Suplementy mogą zdecydowanie wspierać i promować optymalne zdrowie, ale ich jakość jest kluczowa, a współpraca z lekarzem lub dietetykiem w celu ustalenia czego potrzebujesz, będzie odpowiednim wyborem .
Tylko dlatego, że coś jest sprzedawane bez recepty, nie oznacza, że nie może mieć niebezpiecznych skutków ubocznych.
Dlatego tak ważne jest, aby porozmawiać z profesjonalistą o przyjmowaniu suplementów i omówić, co będzie najlepsze dla Twojego organizmu. Na koniec pamiętaj, że suplementy nie zastępują ogólnie zdrowych nawyków — są tylko solidnym uzupełnieniem. (O sposobach na długie życie, czytaj tutaj).
