27 lis 2023
Czas czytania: 7 minut
Nie raz na pewno słyszałeś o wspaniałych zaletach diet, kuracji oczyszczających za pomocą soków, postów warzywnych czy też innych kuracji zawierających cenne wspomagające detoks składniki. A czy wiesz, jaki element jest niezbędny, aby cieszyć się wszelkimi benefitami wyżej wymienionych zabiegów? Sprawny układ limfatyczny, będący elementem układu odpornościowego. Dobra odporność to sprawny detoks, który zależny jest nie tylko od odpowiedniej ilości składników odżywczych- choć to bardzo ważne. W poniższym artykule przedstawię Ci kilka elementów, o które warto zadbać, aby wspomóc system dbający o zdrowie, witalność, dobre samopoczucie i piękny wygląd.
Pozwól, że zacznę od krótkiego wprowadzenia, dzięki któremu zobrazujesz sobie jego wygląd i działanie. Układ odpornościowy przeciętnego człowieka składa się z około 1,8 biliona komórek o wadze około 1,2 kg. To zdanie sprawia, że dotąd trudny do wyobrażenia obrońca naszego organizmu zaczyna być niemal namacalnym obiektem i zaczynamy czuć powagę sytuacji.
Owe wyspecjalizowane komórki- jak na przykład limfocyty, neutrofile czy makrofagi, krążą w znacznej ilości w naszym krwiobiegu, jednak jest ich najwięcej w skórze, przewodzie pokarmowym i płucach.
Limfa. Płyn, w którym zanurzone są te oraz pozostałe składniki składa się w 96% z wody. I to bardzo ważna informacja, dzięki której już pewnie domyślasz się, że picie wody tutaj również będzie bardzo ważne. Przyjmuje się, że około 30 ml na kg masy ciała jest optymalne. (Sprawdź więcej o nawodnieniu)
Jednak w sytuacji kiedy nasz układ limfatyczny jest zmobilizowany do pracy - podczas wszelkiego rodzaju infekcji, alergii, po aktywności fizycznej, po wizycie u fizjoterapeuty, a nawet po niezbyt zdrowym jedzeniu - zapotrzebowanie na płyny bywa zwiększone.
Na pewno z łatwością wyobrażasz sobie naczynia krwionośne, które oplatają całe ciało - podobnie całe nasze ciało oplecione jest przez system naczyń limfatycznych, łączących się z jego narządami takimi jak węzły chłonne, śledziona, migdałki, grudki chłonne oraz szpik kostny i grasica. Wyobraź sobie teraz, że te cienkie, ale gęste strumienie, płyną w jednym kierunku- z najbardziej oddalonych i powierzchownych warstw ciała w kierunku centrum. Po drodze limfa mija stacje, gdzie gromadzi się, jest magazynowana, filtrowana i wzbogacana o kolejne składniki. Codziennie do krwiobiegu wraca około 3 litrów oczyszczonego płynu limfatycznego.
W przeciwieństwie do krwi nie posiada silnej pompy, jaką jest serce, przez co jej rytm jest dużo wolniejszy i uzależniony od takich czynników jak właśnie rytm głównych naczyń krwionośnych sąsiadujących, ruch mięśni, rytm oddechowy czy ruch jelit.
To dobra wiadomość!
1. Oznacza, że aktywność fizyczna- zarówno spacer jak i trening siłowy będą wspomagać pracę układu limfatycznego. Niezwykle lubi on wszelkie aktywności gdzie mamy do czynienia z pozycjami odwróconymi, ruchami skrętnymi i ćwiczeniami oddechowymi - jak na przykład w jodze. Intensywne ćwiczenia fizyczne są w stanie przyspieszyć obieg limfy nawet 20-krotnie.
2. Jeśli pracujesz przy biurku, pamiętaj o tym, aby wstawać i poruszać się kilka razy podczas dniówki. Wystarczy kilka wymachów, ruchów okrężnych, falowania - zaufaj intuicji.
Jeśli nie masz pomysłu, przejdź się po schodach i zrób kilka skłonów lub wykorzystaj dostępne w internecie krótkie treningi.
3. Kolejny ważny punkt to odpowiednia ilość i jakość snu. Mózg najlepiej czyści się podczas nocnego odpoczynku. Właściwa ilość snu może się wahać i średnio będzie to między 7 a 10 h - kobiety potrzebują go więcej! Dla właściwej pracy zegara biologicznego powinniśmy wyciszać się po zmroku, zasypiać około godziny 22, a wstawać między 6-8 rano, witając dzień wraz ze światłem słonecznym. (O tym, jak brak światła wpływa na nasze zdrowie, czytaj tutaj).
Przewody limfatyczne wyposażone są w zastawki, dzięki którym wszelkie zebrane z tkanek odpady- składniki przemiany materii, białka, hormony, które wpadną do strumienia, nie mają szansy się z niego wydostać z powrotem. Jednak po drodze do utylizacji mogą napotkać na przeszkody, które nie tylko spowalniają pozbycie się ładunku, dostarczenie składników odżywczych oraz komórek odpornościowych do walki z intruzami - może to prowadzić do przeładowania systemu co możemy obserwować w postaci obrzęku.
Przeładowaniu sprzyjać będzie zarówno słabej jakości dieta jak i wszelkie toksyny dostające się do obiegu przez kontakt ze skórą lub z powietrzem.
4. Jeśli możesz, wybieraj świeże produkty ekologiczne, odpowiednią ilość różnorodnych warzyw, pełnoziarnistych kasz, źródeł przeciwzapalnych kwasów tłuszczowych jak omega 3 i pełnowartościowego budującego białka. Uzupełnij talerz o antyoksydanty, które znajdziesz między innymi w ciemnych owocach jagodowych, czy też w naszych polskich superfoodach, których mamy dostatek o tej porze roku - aronii, owocach dzikiej róży, bzu czy pigwy!
5. Pij wodę ze szklanej butelki lub zainwestuj w dobry filtr do wody z kranu.
Pamiętaj, że limfa lubi ciepłą wodę, najlepiej z dodatkiem odrobiny soli. Woda to także „mokre” pokarmy- zupy i koktajle warzywne, kleiki z kaszy czy ryżu- takie posiłki w lekkostrawnej formie świetnie się sprawdzą!
6. Unikaj nadmiaru cukru w diecie, tłuszczy trans, dodatków do żywności- konserwantów, wzmacniaczy smaku, spulchniaczy itd. Im krótsza lista składników na etykiecie, a owoc mniej lśniący - tym lepiej.
7. Kupując mięso, jaja i nabiał wybieraj te z małego zaufanego gospodarstwa lub te ekologiczne. Ich jakość, a zarazem ilość toksyn w nich zawartych zależy od tego czym zwierzęta były karmione i w jakich warunkach żyły. Rodzaj diety, systemu żywieniowego to kwestia indywidualna, natomiast wykluczenie produktów sprzyjających stanom zapalnym sprawdzi się u każdego.
8. Zwróć uwagę na chemię w kosmetykach, lakierach do paznokci i produktach do higieny, płynach do prania i barwnikach ubrań. Wybierz kosmetyki naturalne produkty lub zrób je sam- aktualnie w sieci możesz znaleźć ogromną ilość przepisów.
9. Limfa znajdująca się w powierzchownych warstwach lubi również delikatny dotyk wspomagający jej ruch. Prawidłowo wykonany masaż limfatyczny jest delikatną i dobrze zaplanowaną formą. Możesz wykonać go samodzielnie po odpowiednim zapoznaniu się technikami lub udać się do profesjonalisty.
Samodzielnie możesz wprowadzić do zabiegów pielęgnacyjnych delikatny masaż ręczny, bańką chińską lub suche szczotkowanie.
Jest to wspaniała forma prewencji lub uzupełnienia zabiegów leczniczych podobnie jak ekspozycja na zimno (zimne prysznice, morsowanie) i kąpiele lecznicze.
Oprócz czynników takich jak dieta, środowisko czy niedostateczna aktywność fizyczna na funkcję układu limfatycznego wpływać mogą również wszelkie operacje i zabiegi chirurgiczne - zarówno te świeże jak i blizny po nich oraz restrykcje wywarte przez tkanki przecinające drogę, niewłaściwe dla danego obszaru ciśnienie wewnętrzne, dysfunkcje narządów oraz niektóre leki.
Finalnie, moja pasja - osteopatia - była prawdopodobnie jedną z pierwszych terapii manualnych ery nauki, która opracowała specyficzne techniki oddziałujące na układ limfatyczny.
Filozofia pracy osteopaty wręcz krąży wokół płynów, posiadając w swoim warsztacie wiele narzędzi, ukierunkowanych na regulację ich przepływu, między innymi poprzez manualne likwidowanie barier w przepływie i wspomaganie drenażu.
W swojej praktyce często skupiamy się na pracy manualnej okolic jamy brzusznej, miednicy, przepony oddechowej, górnej części klatki piersiowej i czaszki. Są to zaraz obok linii kręgosłupa bardzo ważne dla układu limfatycznego rejony, gdzie często dochodzi do ograniczenia przepływu. Na napięcia w tych okolicach oprócz wyżej wymienionych silnie oddziałuje również szeroko pojęty stres psychoemocjonalny.
Temat limfy jest tak samo ważny jak i niezwykle ciekawy. Prawdopodobnie na jego temat pojawi się jeszcze wiele odkryć i publikacji, a już teraz serdecznie zachęcam do głębszego poznania i wprowadzenia wyżej wymienionych sposobów.
Metody, które opisałam, stanowią element zaleceń, jakie moi pacjenci otrzymują w gabinecie. Wraz z terapią manualną daje wspaniałe rezultaty w postaci ustąpienia dolegliwości, poprawy zdrowia i efektu ubocznego w postaci poprawy wyglądu nie tylko skóry i paznokci.
Domyślić się możemy, że głównym objawem będzie osłabienie odporności i przewlekłe infekcje, zmęczenie, osłabienie.
