Co w uszach piszczy? O przyczynach i leczeniu szumów usznych

Szumy uszne są zjawiskiem dość powszechnym, dotyczą około 40% osób dorosłych. Dla dużej części ludzi dotkniętych tym problemem nie stanowią one wyraźnego ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu, odbywa się to dzięki zjawisku przystosowania (habituacji). Niektórym przeszkadzają jedynie w ciszy, co może zakłócać koncentrację przy pracy czy lekturze książki. U pozostałych osób, są na tyle nasilone, że w skrajnych przypadkach dezorganizują nawet życie zawodowe i osobiste. Diagnostyka i terapia szumów usznych stanowi niejednokrotnie wyzwanie diagnostyczne dla lekarza otorynolaryngologa.

Szumy uszne to zjawiska pisku, dudnienia, szumy słyszalne przez pacjenta, bez źródła w jego otoczeniu. Możemy je podzielić na obiektywne i subiektywne.

• Obiektywne, czyli dźwięki somatyczne – są wywoływane przez rzeczywiste źródło fali dźwiękowej zlokalizowane w organizmie, ale poza narządem słuchu. Są słyszalne przez inne osoby i mogą być rejestrowane.
• Subiektywne – najczęstsze- są zjawiskiem fantomowym, odczuciem dźwięku, które powstaje w wyniku aktywności w obrębie układu nerwowego. Najczęściej są wynikiem zaburzeń w uchu wewnętrznym.

Większość osób, u których występowanie szumów usznych o niewielkim nasileniu nie jest związane z negatywnymi odczuciami, nawet nie myśli o tym, aby zasięgać w tym zakresie pomocy lekarskiej.

Konsultacja laryngologiczna jest szczególnie wskazana w przypadkach szumów usznych o znacznym nasileniu, kiedy zmienił się nagle ich charakter albo pojawiły się niespodziwanie, lub towarzyszy im pogorszenie słyszenia, lub zawroty głowy.

W gabinecie lekarskim możemy spodziewać się dokładnego wywiadu i badania ze szczególną oceną stanu uszu pod kątem zapalenia, obecności woskowiny czy nieprawidłowości w zakresie błony bębenkowej.

O tym jak dbać o uszy, aby zapobiegać infekcjom, przeczytasz w tym artykule.

Zawsze konieczne jest wykonanie badania słuchu.

W większości przypadków nie udaje się niestety wskazać konkretnej przyczyny pojawienia się i utrzymywania się szumów usznych. Konieczne jest wykluczenie niedoborów witaminowych z grupy B, kwasu foliowego, witaminy D oraz boreliozy, które mogą być powodem ich występowania. (Czym kierować się przy wyborze suplementacji, czytaj tutaj).

W rzadkich przypadkach szumy uszne związane są z obecnością nowotworu rozwijającego się wewnątrz czaszki – nerwiaka nerwu słuchowego, celem wykluczenia tej przyczyny wskazane jest wykonanie badania rezonansu magnetycznego z kontrastem.

Przyczyny infekcyjne i niedoborowe są możliwe do dość łatwego uchwycenia i wyleczenia. W pozostałych przypadkach, o nieustalonej przyczynie, leczenie jest trudne i opiera się o zjawisko habituacji. Wykorzystywana jest w tym celu metoda TRT – Tinnitus Retraining Therapy, a podstawową zasadą unikanie ciszy.